Szkodliwość spawania Tigiem – Zagrożenia i zabezpieczenie

Spawanie metoda TIG jest obecnie najbardziej pożądaną metodą spawania, która wymaga dużych umiejętności i cierpliwości. Podczas pracy bardzo ważną kwestią jest odpowiednie zadbanie o bezpieczeństwo, ponieważ spawacze są narażeni na kilka szkodliwych dla ich zdrowia i bezpieczeństwa czynników m.in. na: porażenie prądem, zatrucia, olśnienia, oddziaływanie pola elektromagnetycznego, choroby oczu, płuc i skóry. Obowiązkiem spawacza jest poznanie i stosowanie podstawowych zasad bezpieczeństwa podczas wykonywanej pracy tak, aby chronić swoje zdrowie oraz osoby w najbliższym otoczeniu.

Pierwsze zagrożenie może sprawiać już samo urządzenie spawalnicze. Dla tego wymogi bezpieczeństwa jakie muszą spełnić spawarki są ściśle sprecyzowane w przepisach oraz normach. Bardzo ważnym dokumentem jest dyrektywa niskonapięciowa, przyjmujemy, że sprzęt elektryczny jest bezpieczny, jeśli spełnia wymagania norm zharmonizowanych dotyczących tego sprzętu. Wymogiem jest, aby urządzenia spawalnicze automatycznie obniżało napięcie znamionowe w stanie bez obciążenia źródła zasilania do napięcia dopuszczalnego w chwili, gdy rezystancja zewnętrzna obwodu spawania przekracza 200 omów (Ω).

Pole elektromagnetyczne i promieniowanie podczas spawania tig

Urządzenie zasilane z sieci i przetwarzające energie elektryczną tworzy wokół siebie pole elektromagnetyczne. Im większa moc pracującego urządzenia tym większe pole magnetyczne powstaje wokół niego. Aby ograniczyć oddziaływanie pola elektromagnetycznego spawacz powinien możliwie blisko siebie prowadzić uchwyt masowy i elektrodowy, nie owijać przewodu elektrodowego wokół ciała, oraz unikać przebywania w pobliżu przewodów ułożonych w zwoje.

Warto pamiętać że oznaczenie CE które posiadają spawarki, świadczy o tym że spełniają wszystkie wymagania odpowiednich dyrektyw regulujących nadanie tego oznakowania, łącznie z wymaganiami dotyczącymi procedur oceny zgodności.

Spawacz powinien przestrzegać podstawowych zasad bezpieczeństwa:

– stosowanie odpowiedniego ubrania, rękawic i butów, zabezpieczających spawacza przed porażeniem prądem.

– nie wolno dopuszczać do zetknięcia części obwodu będącego pod napięciem gołą skórą lub mokrym ubraniem.

– spawacz powinien być odpowiednio odizolowany od elementów spawanych i ziemi

– zagrożenie stanowią również błądzące prądy które wracają do źródła zasilania inna drogą niż przewód spawalniczy, przewód powrotny powinien być umieszczony jak najbliżej miejsca spawania.

Szkodliwość gazów, dymu, pyłów oraz kurzu podczas spawania tig

Do zdecydowanie największych zagrożeń podczas spawania możemy zaliczyć, szkodliwe gazy, pyły, dym i kurz. Są one produktami reakcji fizykochemicznych, zachodzących w wysokiej temperaturze, pod wpływem której następuje parowanie materiału i składników elektrod. Współczynnik najwyższego dopuszczalnego stężenia szkodliwych związków (NDS) wymaga, aby stosować skuteczne środki wentylacji stanowiska jak i wentylacje ogólną. Gazami, które powstają podczas spawania są głównie ozon, tlenki azotu i tlenek węgla. NDS dla tych gazów wynosi odpowiednio:

– ozon 0,1 mg/m³

– tlenek węgla 3,0 mg/ m³

– tlenki azotu 5,0 mg/ m³

– pył całkowity 5,0 mg/ m³

Spawarka TIG marki Paton

Najczęstsze dolegliwości jakie spotykają spawaczy

Na podstawie badań ilości wydzielanych gazów, dostosowuję się siłę z jaką pomieszczenie powinno być wentylowane.  Najczęstszymi dolegliwościami jakie spotykają spawaczy są zaburzenia podstawowych funkcji płuc, przewlekłe zapalenie oskrzeli, włóknienie płuc. Wdychanie dymów zawierających tlenki metali może powodować „gorączkę dymów metali”. Spawacze są również narażenie na kontakt z substancjami o działaniu rakotwórczym takimi jak: chrom sześciowartościowy, nikiel, arsen, beryl, kadm.

Podczas spawania metodą TIG spawacze są narażeni na duże stężenie ozonu, co jest spowodowane mała ilością wydzielających się pyłów które redukują ozon. Emisja ozonu gwałtownie wzrasta podczas każdego zajarzania łuku. Wysokie stężenie ozonu wywołuje, podrażnienie dróg oddechowych i oczu, odczuwamy senność, ból głowy, występuje kaszel i spadki ciśnienia krwi. Podczas spawania stali wysokostopowych spawacze narażeni są na toksyczne dymy zawierające do 25% chromu o różnym stopniu utlenienia, który może wywoływać raka płuc, choroby dróg oddechowych, ostre podrażnienie skóry. Kolejnym bardzo toksycznym gazem jest dwutlenek azotu. Reakcja azotu i tlenu w wysokiej temperaturze powoduje powstanie tlenku azotu, on z kolei gwałtowanie reaguje z ozonem powodując powstanie dwutlenku azotu (NO₂) i tlenu (O₂).

Dymy spawalnicze jako mieszaniny różnym substancji chemicznych są bardzo szkodliwe dla spawaczy TIG szczególnie w odniesieniu do spawania stali wysokostopowych, gdzie występuje duże stężenie chromu, stali niskostopowych w odniesieniu do manganu. Obecność glinu w dymie spawalniczym może wywoływać zaburzenia układu nerwowego i uszkodzenie funkcji poznawczych. Wchłanianie się dymów i pyłów zależy od wielkości i rozpuszczalności ziaren. Rozpuszczalne związki są lepiej wchłaniane z płuc do krwi, natomiast te nie rozpuszczalne są zatrzymywane w płucach.

Jak zabezpieczać się przed szkodliwym działaniem gazów, promieniowania oraz pola elektromagnetycznego podczas spawania

W celu ochrony przed zanieczyszczeniami powietrza powinniśmy stosować wentylacje ogólną i miejscową. Zdecydowanie skuteczniejsza jest wentylacja miejscowa, która odprowadza gazy i dymy u źródła ich powstania. Ograniczyć zanieczyszczenia można również przez dobór odpowiednich materiałów i odpowiednich parametrów technologicznych procesu spawania. Do środków ochrony osobistej układu oddechowego zaliczamy przyłbice spawalnicze z nawiewem. Powinny być one stosowane, jeśli wszystkie inne możliwości zostały wyczerpane.

Pracownicy w odpowiedni sposób powinni również zadbać o ochronne oczu przed promieniowaniem łuku spawalniczego, na który składają się: promieniowanie termiczne, promieniowanie nadfioletowe oraz promieniowania charakterystyczne dla pierwiastków wchodzących w skład spawanych lub ciętych materiałów. W tym celu należy stosować przyłbice z odpowiednim filtrem i szkiełkiem oraz odpowiednią odzież do ochrony skóry. Powinniśmy również pamiętać o osobach w naszym otoczeniu, które również są narażone na promieniowanie. Stanowisko spawalnicze powinno być odseparowane a wokół niego powinniśmy ustawić osłony spawalnicze, które będą chronić również przed odpryskami z rozgrzanego metalu.   

Zobacz też inne ciekawe artykuły z naszego bloga:

– Spawanie stali nierdzewnej – wszystko o spawaniu “nierdzewki”
– Spawanie aluminium – wszystko o spawaniu aluminium